ساعتهای کوارتز یا ساعت های مکانیکی QUARTZ vs MECHANICAL
ساعت های باتری دار و یا ساعت های اتوماتیک؟ کدامیک را انتخاب می کنید؟
برای کارکرد موتور یک ساعت دو راه اصلی وجود دارد. نخستین موتور ساعت که از قرن شانزدهم میلادی یعنی زمانی که ساعت های کوچ قابل حمل به ساعتهای جیبی جهش یافتند، به کار رفته است و آن موتور مکانیکی کوکی یا اتوماتیک می باشد و دیگری موتورکوارتز است که توسط شرکت ساعت سازی سیکو Seiko و در دهه 60 میلادی توسعه یافت و تا دهه هفتاد به حکومتی جهانشمول در این صنعت تبدیل شد.
اما کدام یک از این دو موتور بهتر است؟ ما در فروشگاه ساعت ایراتک IRATECH WATCH به طیف های گوناگون کارکرد ساعت با توجه به خواسته های متفاوت مشتریانمان اندیشیده ایم تا هر کس بنا به خواست و نیاز مطلوب خویش ساعت مناسب را برگزیند.
در نظر گرفتن اینکه خودروی فراری Ferrari برای رفتن به گوشه و کنار شهر بهتر است و رنجرورRange Rover برای بالا رفتن از کوه، پاسخ ما این است که هرگونه کارکرد ساعت بسته به این است که شما از آن چه انتظاری دارید؟
اندک نگاهی به تاریخ
نخستین بار صنعتگران آلمانی بودند که در سال 1500 میلای موفق به ساخت ساعت های گردن آویز شدند اما این گونه ساعت ها بسیار کوچک بود و تنها ذائقه گروه خاصی را تامین می نمود. در واقع ساعتها تا اواخر آن قرن یعنی تا زمانی که شرکتهایی نظیر توماس هاج Thomas Hadge (1759) موفق به نوآوری در ساخت ساعت ها با استفاده از چرخ دنگ شدند که تاثیر به سزایی در کاربردی شدن این ساعت ها داشت، به دید عموم مردم نیامدند.
انگلیسی ها در فاصله بین قرون 17 تا 18 میلادی صنعت ساخت ساعت را به خود اختصاص دادند اما در همان زمان صنعتگران سوییسی با ظهور شرکت هایی هم چون آبراهام لویی بوژه Abraham Louis Breguet که البته نه به طور مشخص ولی موفق به ساخت گونه ای از ساعت های مچی شدند، از آنها پیشی گرفتند.
در ابتدا ساعت های مچی تنها برای بانوان بود و مردان از ساعتهای جیبی استفاده می کردند اما در اوائل قرن بیستم میلادی این روند به سرعت دستخوش تغییر شد. مردانی که در حرفه هایی نظیر خلبانی مشغول به کار بودند، ساعت های مچی را کاربردی تر یافتند اما این گونه ساعت در واقع در طول جنگ جهانی اول محبوب تر شد. هر سرباز یا یک ساعت معین داشت و یا از دل و جان طالب داشتن آن بود و در نهایت در دهه 1930 میلادی ساعت های جیبی تقریبا نایاب شدند.
بعدها در اواخر دهه شصت میلادی انقلابی دیگر در صنعت ساخت ساعت پدید آمد؛ ارائه موتورهای کوارتز که ارزانتر دقیق تر و تولیدی سریع تر داشت و عموما ژاپنی بود. صنعت ساخت ساعت های مکانیکی سوئیسی پس از به لرزه در آمدن و شکست توسط رقیبی به نام کوارتز، (دورانی که شکوه کوارتز نامیده می شد) و حتی تا به امروز ادامه دارد، برای از سرگیری جلال و شکوهش به تمسخر کوارتز پرداخت. این موضع گیری بر پایه ترس است و آنها به خوبی می دانند که کوارتز تا چه حد به نابودی همیشگی آنها نزدیک شده است.
هرچند که نخستین ساعتهای کوارتز در حدود سالهای 1920 میلادی تولید شدند اما تا سال 1969 تولید انبوه آن دیده نشد. نخست مدل سیکو آسترون Siko Astron بود که پرده برداری شد گرچه به هیچ عنوان ساعت ارزانی نبود و قیمتی معادل یک اتوموبیل خانواده داشت تا اواسط دهه هفتاد میلادی ساعتهای کوارتز تبدیل به ساعتهایی ارزان، فراوان و با محبوبیتی بسیار شدند تا در واقع در سال 1978 میلادی این نوع ساعتها با فروش بی سابقه خود گوی سبقت را از ساعتهای مکانیکی اتوماتیک ربودند.
شرکتهای سوئیسی که به ناگاه مات شده بودند، به آرامی واکنش نشان دادند اما در نهایت همگی با تشکیل کنسرسیوم متشکل از بیست برند سوئیسی، موتور کوارتز تا 21 (Beta 21) معروف را رونمایی کردند. پاسخی گرانقیمت به ساعتهای ارزان قیمت ژاپنی و آمریکایی که در آن برهه زمانی در ساعتهایی نظیر اُمگا الکتروکوارتز Omega Electra Quarterz به کار می رفت. بعدها گروه ساعتهای سوآچ از پیوند چند برند معروف نظیر امگا و تیسوت Tissot ،Omega پدید آمدکه به واسطه قیمت ارزان خود در میان ساعتهای سوئیسی موفقیت بی نظیری را از آن خود کرد.
سه عامل اصلی باعث پیشرفت ساعتهای کوارتز وجود داشت. دقت، ارزانی و طراحی های متفاوت.
موتورهای ارزان و قابل دسترس به کار رفته در ساعتهای سیتیزن Citizens و سیکوها همه ساعتهای مردمی کوارتز استاندارد دارند. با توجه به موفقیت بی نظیر کوارتز طی دهه 70 و 80 میلادی به نظر می رسید که خیلی زود ساعتهای خودکار کنار گذاشته شوند. در واقع بیش از هزار مدل برند سوئیسی به تاریخ پیوستند و یا جایگاهی نزدیک به آن داشتند. در طول دهه هشتاد میلادی صنعت ساخت ساعت سوئیس بیش از دو سوم نیروی کار خود را از دست داد.
امروزه اما ساعتهای خودکار در برابر کنار گذاشته شدن خاموش ننشسته اند.
پس انتخاب شما چه می تواند باشد؟
سرگذشت ساعت های کوارتز
امروز کوارتز به جز تعداد اندکی از گران ترین و جذاب ترین ساعت ها حدود 90 درصد ساعت ها را در دنیا قدرت بخشیده و منافع چشمگیری دارد؛ قابل اطمینان و فوق العاده دقیق اند. همچنین بسیار با دوام بوده و ساخت ارزانی دارند.
ساعتهای کوارتز نیروی مورد نیاز خود را از طریق باطری تامین نموده که این باطری باعث ارتعاش یک کریستال کوارتز ریز در حدود 33 مرتبه در ثانیه می گردد.
هنگامیکه شما گردشی را در کوارتز به جریان در می آورید این امر موجب ارتعاش نوسانی با فرکانس ثابت شده که به ساعت تداومی برای اندازه گیری زمان می بخشد. یک چیپ کامپیوتری کوچک این ارتعاشات را به ضربایش تبدیل می کند که موجب به کار افتادن موتور الکترونیکی شده و عقربه های ساعت را به حرکت در می اورد. به این دلیل که ساعت به سختی نیازمند رسیدگی و نگهداری بوده و قطعات کوچک آن خراب می شوند و حرکت این قطعات به فضای بسیار کمی نیاز دارد، ساعت می تواند بسته به میل شما باریک بوده و یا از ظاهری عجیب برخوردار باشد. همچنین صفحه نمایشگر آن می تواند دارای عقربه های سنتی بوده و یا گونه ای از نمایشگرهای دیجیتال را داشته باشد که اعداد را بر روی صفحه ساعت به نمایش بگذارد.
این نوع ساعت ها دقیق اند، در واقع کیفیت کوارتز، ضامن دقت بیشتری نسبت به حتی گران قیمت ترین و پیچیده ترین انواع ساعت های مکانیکی اتوماتیک است.
خطای بهترین ساعتهای کوارتز تنها حدود چند ثانیه در طول یک سال می باشد؛ به عنوان مثال می توان به نمونه SLOW JO 31 که به صورت محدود تولید می شود اشاره کرد).
قیمت تمام شده آنها (ازتولید تا مصرف) نسبت به ساعتهای مکانیکی ارزان تر بوده و با توجه به اینکه هر چهار سال یک بار نیازمند تعویض باتری هستند اساسا شما را به دردسر نخواهند انداخت.
مجموع این شرایط این ساعت ها را تبدیل به انتخابی بی نظیر برای بسیاری از مردم می نماید. در واقع با توجه به ظواهر امر می توان با اطمینان گفت که این ساعتها بهترین هستند. البته این قبل از این است که شما کل ماجرا را از سیر تا پیاز در نظر بگیرید.
داستان ساعت های مکانیکی
ساعت های اتوماتیک قطب مخالف کوارتزها هستند. آنها دارای دقتی کمتر، قیمتی بسیار بیشتر بوده و اگر به صورت منظم رسیدگی و نگهداری شوند بهترین کارایی را دارا هستند. اما این ساعتها دارای روح می باشند.
شما در صنعت ساخت ساعتهای مکانیکی متوجه خواهید شد که مهارت و چیره دستی در بکارگیری ماشین های پیچیده و ظریف به اوج خود رسیده است. در واقع بهترین ساعت سازان سراسر دنیا همواره در ساخت ساعت های خودکار درجه یک و مبتکرانه افزودن جزئیات بیشتر در جهت قدرت بخشیدن و زیباسازی آن با یکدیگر به رقابت می پردازند.
ساعت های مکانیکی با آزادسازی منظم ودقیق انرژی از یک فنر که باعث چرخش چرخ دنده ها شده و مکانیسم منظمی را به وجود آورده و در نهایت موجب حرکت عقربه ها می گردد، قدرت می گیرد. اساساً این گونه از ساعت ها از اجزای مکانیکی کاملی برای نگهداری زمان بهره می گیرند.
این فن آوری صدها هزار ساله به دو نوع کوکی (دستی) و اتوماتیک تقسیم می شود. در نوع دستی (و یا دست کوک) کاربر باید به طور منظم پیچ کنار ساعت را برای کوک نمون فنر بچرخاند و در نوع اتوماتیک (خود کوک) فنر به صورت اتوماتیک و توسط یک روتور سفت می گردد و خود این روتور با حرکت مچ دست کاربر کوک می شود. درست همانگونه که میلیون ها پیچیدگی، خود به عوامل متعدد قبل اضافه می گردد.
در حالت کلی یک ساعت خودکار با کوک شدن کامل فنر آن در حدود 40 ساعت کار می کند اما در برخی نمونه ها قدرت ذخیره ای برای چندین روز وجود دارد؛ به عنوان مثال مدل کالیبر SHZI داخلی، در حالت کوک کامل در حدود 120 ساعت کار خواهد کرد.
همانگونه که مدل های اتوماتیک ساده حداقل از 50 قسمت تشکیل می شوند(برخی نمونه ها شامل صدها قطعه هستند) امکان خرابی و یا فرسودگی آنها قابل توجیه است. جواهرات- عموماً یاقوت مصنوعی- در کاهش تاثیرات فرسایشی در نقاطی که در فلز در تقابل با هم هستند، به کار می روند تا موجبات طول عمر آن قطعات را فراهم آورند و طبیعتا نگهداری درست باعث ماندگاری قطعات و ساعت در طول سالیان بسیار می گردد. وقتی از سالیان سخن به میان می آوریم منظور چند سده است. ساعتهایی که در طول قرن ها در میان خانواده های چند نسل دست به دست می شوند.
وظیفه ابتدایی هر ساعتی نشان دادن زمان است اما در طول 200 سال گذشته ساعت سازان مجموعه ای از ساعت ها را با آرایه هایی شگفت انگیز برای ما به ارمغان آورده اند. برخی با هدف ارتقا دقت و برخی با ارائه راهی ساده در به نمایش گذاردن نوآوری و مهارت در موتورهای کوچک و فوق العاده ساعت ها. این منصوبات را به طور مشخص می توان در ساعت های مکانیکی یافت و ساعت هایی که مراحل ساخت طولانی تر و قیمتی به مراتب گزاف تر را دارا هستند.
در ساده ترین شکل پایان بندی یک ساعت، پایه ای ترین شکل یک مجموعه می تواند شامل اضافه کردن عقربه ثانیه شمار در کنار عقربه های ساعت شمار و دقیقه شمار از مرکز ساعت باشد که می چرخد یا پنجره کوچکی که روی صفحه ساعت که تاریخ را نشان می دهد و گاهی صفر را نشان می دهد. از جمله موارد اضافی و کاربردی دیگر کرونوگراف این است که عملکرد زمان سنج را اضافه می کند(و معمولا با صفحه های کوچک جانبی بر روی صفحه ساعت و با ظاهری جذاب به این امر سهولت می بخشد) و همین حالتی تکنیکی وبعضا مردانه به ساعت می بخشد.
امروز شما با مسائل جدی تری سروکار دارید. به عنوان مثال نیاز به ساعت های کرونوگراف پیچیده برای اندازه گیری زمان و یا استفاده در مُدهای متفاوت و یا ساعت های مخصوص اسپرت برای اندازه گیری عمق و حرارت و یا ثبت اطلاعات ایونت ورزشی و یا ساعت های GMT که می توان به وسیله آنها زمان چند موقعیت متفاوت را همزمان خواند.
افزون بر تمامی موارد بالا از دیدگاه ارزش و پیچیدگی، مواردی نظیر زنگ هشدار، تکرار کننده دقیقه ها (که صدایی نظیر ناقوس کلیسا تولید می کند)، تقویم نامحدود و توربیلون را در کریستوفروارد می توانید به نظاره بنشینید. (توربییون کلمه فرانسوی برای گردباد است که عملکرد ساعتهای دارای توربیلون بدین گونه است که اثرات ناشی از جاذبه را خنثی می نماید، مکانیسیمی که انرژی را به عوامل نگهدارنده زمان منتقل می نماید).
ساعت های توربیلون دارکه از اواخر 1700 به وجود آمده است و از نظر تئوری اندکی دقیق تر از ساعتهای معمول بوده و به صورت خیلی مشخص مراحل ساخت مشکل تر و گران تر را داراست.
البته ساعتهای کوارتز نیز می توانند پیچیدگی های مخصوص خود را داشته و در قبال بسیاری از موارد بالا مشکلات و هزینه های کمتری را در طول مراحل ساخت داشته باشند. افزون بر این می توانند موارد جانبی متنوع تری نظیر قطب نماهای الکترونیکی، فشار سنج، فرازسنج (دستگاهی که ارتفاع هواپیما و غیره را معلوم می کند) و حتی GPS را دارا باشند.
خُب شما باید کدام یک را باید بخرید؟
هیچ پاسخ درست یا غلطی در این زمینه وجود ندارد. آیا شما با دقت نهایی به یک زندگی بدون مشکل، کیفیت نسبتا کم اثر و یا امکانات پیشرفته با تکنولوژی پیشرفته تر توجه می کنید؟
شما احتمالا بیشتر به سمت کوارتز کشیده می شوید و ساعتهای خودکار در نظر شما شبیه یک دایناسور عجیب و غریب و غیر عادی جلوه خواهد کرد که به نوعی هنوز در در دنیای متصل و دیجیتال ما پرورش می یابد.
با این حال اگر شما به سنت گرایی و صنعت گرایی علاقمند هستید و از ریز ابزار هیجان زده شده و از تپیدن چیزی نشسته بر روی مچ دستتان (که ایده موجود زنده و تپنده را برایتان زنده می کند) لذت می برید، در این صورت ساعت های مکانیکی مناسب شما خواهند بود. و کوارتز چه می شود؟ با این دیدگاه ساعت های کوارتز به نظر وسیله ای دور انداختنی خواهد بود؛ وسیله و ابزاری برای استفاده و دور انداختن به جای یک گنج.
البته که در فروشگاه ساعت ایراتک هر دو نوع را در مدل های گوناگون دوست داریم. ساعت های کرونوگراف با موتور سوئیسی و طراحی آلمانی Chronograph 500M و دلایل ماندگاری آنها در کارکردهای قابل احترام درون آنها نهفته است. کوارتز به این دلیل که به عقل سلیم ما احترام می گذارد و ساعت های خودکار به این خاطر که قلب ما را محترم می شمارد، شایسته جای گرفتن در مجموعه ساعت های شما هستند.
فروشگاه ساعت ایراتک